Mapa światowego głodu

Aby stworzyć taką mapę, należy najpierw ustalić pewne kryteria decydujące o tym, czym jest głód. Trzeba też sprecyzować, jakie konkretne wskaźniki pozwalają nam mówić o tym, że dany region zmaga się z problemem głodu.

Najogólniej rzecz ujmując, głód to fizyczny ból i dyskomfort spowodowany niewystarczającą czy nieadekwatną dietą. Stanowi wynik braku bezpieczeństwa żywnościowego, prowadzącego do niedożywienia.

Czym jest zatem bezpieczeństwo żywnościowe? Możemy je zdefiniować jako wystarczający dostęp do odpowiedniej ilości i różnorodności pożywienia, umożliwiający prowadzenie zdrowego i aktywnego trybu życia.

Istnieją cztery podstawowe elementy bezpieczeństwa żywieniowego:

1. przede wszystkim istnienie /dostępność artykułów żywnościowych;

2. dostęp do odpowiedniej ilości pożywienia, ale także możliwość spożywania posiłków spełniających określone normy jakościowe;

3. stabilność dostaw;

4. kulturowe przyzwolenie na spożywanie określonego typu pokarmu.

Brak bezpieczeństwa żywnościowego polega na niedostępności artykułów spożywczych, wynikającej z nieadekwatnych lub niestabilnych dostaw lub niesatysfakcjonującego dostępu do jedzenia, akceptowanego kulturowo na danym obszarze.

Niedożywienie to wynik nieodpowiednich w stosunku do potrzeb dostaw jedzenia, które dodatkowo nie zaspokaja potrzeb kalorycznych organizmu. Może to skutkować zaniżonym dostępem do protein i energii dostarczanych przez pożywienie i zawarte w nim mikroskładniki. U dzieci poniżej piątego roku życia niedożywienie objawia się m.in. w postaci niedowagi i niskiego wzrostu.

Z niedożywieniem wiąże się zjawisko niedoboru mikroskładników. To przede wszystkim deficyt podstawowych witamin, zwłaszcza witaminy A, oraz żelaza, cynku i jodu. Te mikroskładniki są niezbędne dla produkcji enzymów i hormonów, które z kolei decydują o wzroście, zdolności do reprodukcji i rozwoju systemu immunologicznego. Są one szczególnie istotne w okresie ciąży, dzieciństwa i w okresach gwałtownego rozwoju człowieka.

FAO – Food and Agriculture Organization of the United Nations (Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa) wprowadziła wskaźnik zwany Prevalence of Undernourishment (POU). Przy jego pomocy określa się poziom głodu w określonych regionach. Na POU składają się:

1. szacunkowa dostępność pożywienia w danym kraju na osobę (per capita);

2. szacunkowa wielkość dystrybucji artykułów żywnościowych pomiędzy gospodarstwami domowymi w danym kraju;

3. szacunkowa ilość kalorii, jaką człowiek musi przyjąć dziennie; niedostateczna ich liczba pozwala nam mówić o niedożywieniu.

Na podstawie tego wskaźnika FAO tworzy mapy problemu głodu na świecie. Powyżej znajduje się mapa na rok 2015: (źródło www.fao.org)

Legenda:

Kolor biały oznacza bardzo niski poziom niedożywienia – poniżej 5%

Kolor beżowy oznacza stosunkowo niski poziom niedożywienia – 5% - 14,9 %

Kolor jasno pomarańczowy to średni poziom niedożywienia – 15% - 24,99 %

Kolor ciemno pomarańczowy to stosunkowo duży poziom niedożywienia – 25% - 34,99 %

Kolor ciemno czerwony to bardzo duży poziom niedożywienia – powyżej 35 %.

Jak wynika z mapy, problem głodu dotyka kontynenty: afrykański, południowo–amerykański, azjatycki i niewielki obszar kontynentu północno-amerykańskiego. Największy problem istnieje w Afryce, głównie w Afryce Środkowej, Wschodniej i subsaharyjskiej.

Według FAO (źródło: http://www.fao.org/3/a-i4671e.pdf) problem głodu dotyka 795 milionów ludzi. Najbardziej narażone są następujące regiony świata:

- Afryka subsaharyjska;

- Karaiby;

- Południowa Azja;

- Ocenia;

- Wschodnia Azja;

- Południowo–Wschodnia Azja;

- Zachodnia Azja;

- Azja Centralna;

- Ameryka Łacińska;

- Afryka Północna.

Jak widać, głód nie jest wyłącznie problemem Afryki. W samej tylko Azji Południowej głoduje 281 milionów ludzi. Kraje, którym udaje się pokonywać problem głodu, to regiony, w których sytuacja polityczna ulega stabilizacji. Temu procesowi musi towarzyszyć stymulowane rozwoju rolnictwa, rybołówstwa i rozwój gospodarki leśnej. Największe sukcesy w walce z głodem posiada Afryka Zachodnia, gdzie dzięki zaimplementowanym zmianom systemowym w latach 1990-1992 poziom głodu zredukowano aż o 24,5%. Niestety w Afryce Subsaharyjskiej głoduje niemal co czwarta osoba – ok. 23,2 %.

W pierwszej dziesiątce najbardziej „głodujących” krajów znajdują się: Burundi, Erytrea, Timor Wschodni, Komory, Sudan, Czad, Etiopia, Jemen, Zambia, Haiti.

Na liście tej dominują zatem kraje afrykańskie.

Jednak problem głodu dotyka też Chiny i Indie. Pamiętajmy, że są to kraje dynamicznie się rozwijające i należące do pierwszej piątki najbogatszych państw świata. Jednak owoce rozwoju pozostają tam w rękach nielicznych. Kilkaset milionów ludzi zostaje odciętych od owoców dynamicznych zmian ekonomicznych.

Po prześledzeniu tematu nasuwa się jeden wniosek: to nie pędząca ekonomia decyduje o redukcji problemów humanitarnych. Niezwykle ważna jest wrażliwość społeczna rządzących i ich empatia. Nie od dziś przecież wiadomo, że każda zmiana zaczyna się w głowach i sercach.

Artykuł na podstawie książki: The Atlas of World Hunger, Thomas J. Bassett i Alex Winter–Nelson oraz danych FAO.

POWRÓT DO SEKCJI "GŁÓD, LICZBY I PRZYCZYNY"